Μουσείο Πόλης: Οθωμανικά επιτύμβια από τη Δυτική Θεσσαλία στο πρόσφατο Αρχαιολογικό Συνέδριο του Βόλου

Πώς άραγε να σχετίζεται η οικογένεια του διάσημου Καπλάν πασά από το Αργυρόκαστρο με την Καρδίτσα του 19ου αιώνα;

Ποιος θα φανταζόταν ότι στο Παζαράκι των Σοφάδων τάφηκε ένας καδής (δικαστής) τον 17ο αιώνα; Ανάμεσα στην τρικαλινή Αϊσέ, την κόρη του Χαλίλ και την καρδιτσιώτισα Αμιχάν, την κόρη του γενίτσαρου Μουσταφά αγά, η κοινωνική απόσταση ήταν σίγουρα πολύ μεγαλύτερη από την γεωγραφική. Και ναι, για τους γονείς του Μουσταφά, γόνου της επιφανούς οικογενείας Ρεϊχαν ζαντέ των Τρικάλων, η απώλεια του έφηβου γιού τους ήταν αναπάντεχη!

Αυτές είναι ορισμένες μόνο από τις ανθρώπινες ιστορίες που μπορεί κανείς να αφηγηθεί μέσα από τις οθωμανικές επιτύμβιες στήλες της Καρδίτσας και των Τρικάλων. Η ανάγνωση και η μελέτη τους κατέστη δυνατή χάρη στην πρόσφατη συνεργασία του Μουσείου Πόλης του Δήμου Καρδίτσας/ΔΟΠΑΚ με τον Δρ. Μωχαμάντ Παναχί, οθωμανολόγο, επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. 

Συνέδριο - «Πρόσφυγες: Από τη Μικρασιατική Καταστροφή ως τις μέρες μας»

Η αφίσα του συνεδρίου

Άγνωστες πτυχές της προσφυγιάς από το κάψιμο της Σμύρνης και την Μικρασιατική Καταστροφή έως τις μέρες μας, έρχεται να φωτίσει το 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Πρόσφυγες: Από τη Μικρασιατική Καταστροφή ως τις μέρες μας», το οποίο θα πραγματοποιηθεί στην Καρδίτσα, από τις 16 έως τις 18 Σεπτεμβρίου.

Διοργανώνεται από το Κέντρο Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο Απόλλων» Καρδίτσας, το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας - Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, την Περιφέρεια Θεσσαλίας-Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας και τον Δήμο Καρδίτσας, σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων.

Αφορμή για την πραγματοποίηση του συνεδρίου είναι η συμπλήρωση ενός αιώνα, το 2022, από τη Μικρασιατική Καταστροφή, που αποτελεί και ένα σημείο καμπής για την εξέλιξη του νεοελληνικού κράτους.

Ερευνητικές εργασίες 2021: Στο φως μετά από αιώνες η αρχαία πόλη στον Βλοχό Παλαμά

Για μία ακόμα συνεχή χρονιά πραγματοποιήθηκαν το φθινόπωρο του 2021 οι αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή του Παλαμά στο πλαίσιο του Αρχαιολογικού Προγράμματος Παλαμά (2020-2025).

Το ερευνητικό πρόγραμμα ΠΑΠ υλοποιείται σε συνεργασία του Σουηδικού Ινστιτούτου Αθηνών και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καρδίτσας και αποτελεί συνέχεια του παλιότερου Ερευνητικού Προγράμματος Συνεργασίας που πραγματοποιήθηκε στον αρχαιολογικό χώρο του Βλοχού κατά τα έτη 2016-2018.

Διευθυντές του νέου προγράμματος Π.Α.Π. είναι η Μαρία Βαϊοπούλου της ΕΦ.Α. Καρδίτσας και ο Δρ. Robin Rönnlund του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Σουηδικού Ινστιτούτου Αθηνών. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν, επίσης, η Φωτεινή Τσιούκα, αρχαιολόγος της ΕΦ.Α. Καρδίτσας, ο Dr Derek Pitman, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπόρνμουθ, ο Johan Klange της Arkeologikonsult, ο Rich Potter του Πανεπιστημίου του Γκέτεμπουργκ, καθώς και αρκετοί άλλοι ερευνητές αρχαιολόγοι από την Ελλάδα, τη Σουηδία, την Μ. Βρετανία και την Αμερική.

Ιστορίες Κρυπτοχριστιανών: Τα Χριστούγεννα του Μολλά Μουσταφά στην Τραπεζούντα

Δεν ήταν ούτε τριάντα χρόνων η Δέσποινα όταν έχασε τον Σάββα, τον άνδρα της, και έμεινε χήρα με το τρίχρονο παιδάκι της, τον Νίκο. Ο μακαρίτης ήταν καλός άνθρωπος και χρυσός νοικοκύρης. 

Με τις δυο λίρες (216 γρόσια) μισθό που έπαιρνε, ζούσε την γυναίκα και το παιδάκι του, χωρίς να τους στερήσει τίποτε. Οικονόμος ο ίδιος, καλή οικοκυρούλα η γυναίκα του, τα βόλευαν μια χαρά, σε βαθμό που η γειτονιά τους έπαιρνε και για πλούσιους.

Mert Kaya: Πώς ανακάλυψα ότι έχω Ελληνική καταγωγή…

Συνέντευξη του Τούρκου κοινωνιολόγου-συγγραφέα Mert Kaya στον Νίκο Ασλανίδη για την «Μακεδονία της Κυριακής»

Ο αείμνηστος συγγραφέας Γιώργος Ανδρεάδης, σε κάθε του ομιλία, τόνιζε ότι περίπου 100.000 ελληνόπουλα έμειναν ορφανά την περίοδο της Γενοκτονίας στον Πόντο. Οι αμερικάνικες ανθρωπιστικές οργανώσεις συγκέντρωσαν 25.000 παιδιά και από αυτά 10.000 τα έστειλαν για υιοθεσία στις ΗΠΑ. Τα υπόλοιπα 15.000 παιδιά τα παρέδωσαν στο Πατριαρχείο, στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί μεταφέρθηκαν στα ορφανοτροφεία της Σύρου και των Ιονίων νήσων.

Η πρωτοχρονιά στην παγκόσμια μυθολογία

Από τη Βάσω Δενδροπούλου

Οι πρόγονοί μας είχαν δημιουργήσει ένα ημερολόγιο με βάση τις λατρευτικές τους εκδηλώσεις. Το πρώτο γραπτό δείγμα που έχουμε μέχρι σήμερα είναι κάποιες από τις πλάκες που υπάρχουν γραμμένες οι εορτές των Αθηναίων στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ.

Πρωτοχρονιά δεν φαίνεται να εορταζόταν όπως την γιορτάζουμε εμείς σήμερα, ωστόσο, μια επιγραφική μαρτυρία μας πληροφορεί για μια θρησκευτική τελετή που γινόταν στην αρχή του νέου έτους ή, σωστότερα, την τελευταία ημέρα του απερχομένου, αφορούσε όμως περιορισμένο αριθμό ατόμων. Επρόκειτο για μια θυσία των απερχόμενων αξιωματούχων στον Δία Σωτήρα και την Αθηνά Σωτήρα και απέβλεπε στην εξασφάλιση της εύνοιας των θεών αυτών για τη νέα χρονιά.

Γιατί οι Αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν φυλακές;

Εντελώς διαφορετική η έννοια του σωφρονισμού στην Αρχαία Ελλάδα σε σχέση με σήμερα.

Οι πρόγονοι μας δεν φυλάκιζαν τους εγκληματίες. Είτε τους έβαζαν πρόστιμο, είτε τους εξόριζαν, είτε τους θανάτωναν. Γι’ αυτό δεν υπήρχαν φυλακές, παρά μόνο προσωρινά κρατητήρια. Θεωρούσαν τρελή ιδέα να ταΐζουν έναν εγκληματία για χρόνια, ελπίζοντας να γίνει καλός άνθρωπος.

Ιστόρηση: Περιοδικό για την τοπική ιστορία κυκλοφόρησε ο Δήμος Λίμνης Πλαστήρα

Περιοδική επιθεώρηση για θέματα Τοπικής Ιστορίας με τίτλο «Ιστόρηση», κυκλοφόρησε πριν λίγες εβδομάδες ο Δήμος Λίμνης Πλαστήρα. Το πρώτο τεύχος είναι αφιερωμένο στην Επανάσταση του 1821 στα Άγραφα.

Περιλαμβάνει πρωτότυπες εργασίες - ψηφίδες της Ιστορίας των παραλίμνιων χωριών. Οι περισσότερες από αυτές έρχονται για πρώτη φορά στη δημοσιότητα, όπως η προ-επαναστατική σημαία των Αγράφων, τα πρώτα σύνορα του νέου Ελληνικού Κράτους, άγνωστα ιστορικά γεγονότα επαναστατικών κινημάτων που σφράγισαν με τις τοποσημάνσεις τους το χώρο και το χρόνο των Θεσσαλικών Αγράφων.

Επίσης αναδεικνύονται ηρωικές μορφές αγωνιστών, όπως του Γ. Καραϊσκάκη, αλλά και αγωνιστών από τα χωριά  της λίμνης Πλαστήρα.

Αλεβίτες: «Οι παππούδες μας ήταν Έλληνες κι εμείς ξαφνικά γίναμε Τούρκοι;»

Της Αλεξάνδρα Φωτάκη
Από το in.gr

«Αυτός ο κόσμος δεν ήξερε τουρκικά. Υποχρεώθηκε να μάθει μετά την υπογραφή των συνθηκών». Ο Ζεκί είναι αλεβίτης. Ο φύλακας του Τεκέ της Ρούσσας. Ήταν ο άνθρωπος που μου έδωσε την πιο ξεκάθαρη και θυμωμένη απάντηση όταν ρώτησα αν για τους αλεβίτες υπάρχει «τουρκική ή μουσουλμανική κοινότητα».

Ο «ευέξαπτος ψάλτης»: Μια ιστορία για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη

Του Σάββα Μαστραππά
Από το cognoscoteam.gr

Είναι γνωστό ότι ο «άγιος» των γραμμάτων μας Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, αλλά και ο πρωτοξάδερφός του, επίσης λογοτέχνης, Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, έψαλλαν στο εκκλησάκι του Προφήτη Ελισαίου στην Πλάκα. Ο τρόπος που έψαλλε ο Παπαδιαμάντης ήταν αυστηρά τυπικός, σύμφωνα με την παράδοση της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας μας.

«Επιστρέφει» στην ιδιαίτερη πατρίδα του...

Με στρατιωτικές τιμές επιστρέφουν το Σάββατο 11 Δεκεμβρίου μετά από 47 χρόνια στην ιδιαίτερη πατρίδα τον Αγ. Θεόδωρο του Δήμου Καρδίτσας, τα οστά του ήρωα ΕΛΔΥΚάριου Θωμά Κουκούλη, έφεδρου Ανθυπασπιστή Πεζικού.

Η τελετή θα γίνει το μεσημέρι του Σαββάτου και ώρα 12 και θα περιλαμβάνει επιμνημόσυνη δέηση που θα τελεστεί στον Ιερό Ναό του Αγ. Θεοδώρου στην Κεντρική πλατεία του χωριού.

Στη συνέχεια θα γίνει η ταφή των οστών του Καρδιτσιώτη ήρωα στο κοιμητήριο του χωριού. Η όλη εκδήλωση είναι ανοικτή για όλους όσοι θέλουν να μετέχουν (είτε εκπροσώπους φορέων είτε πολίτες) γίνεται με την ευθύνη του Ελληνικού Στρατού ενώ σημαντική είναι και η συμβολή του Δήμου Καρδίτσας που παρέχει όποιες διευκολύνσεις του ζητήθηκαν.

Εκδήλωση τιμής στον Γ. Καραϊσκάκη στο Νέο Φάληρο

Ο Σύλλογος των Απανταχού Καρδιτσιωτών και ο Σύλλογος των Απανταχού Μαυρομματιανών «Ο Καραϊσκάκης» ανακοινώνουν ότι την Κυριακή, 7 Νοεμβρίου 2021 και ώρα 11.30’ π.μ. θα πραγματοποιήσουν την καθιερωμένη ετήσια εκδήλωση τιμής στο Μνημείο όπου φυλάσσονται τα οστά του Καρδιτσιώτη Αρχιστράτηγου, Γεωργίου Καραϊσκάκη, στο Νέο Φάληρο Αττικής (πλησίον Γηπέδου Ολυμπιακού «Καραϊσκάκης» - σταθμός Η.Σ.Α.Π. «Νέο Φάληρο»).

Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Πειραιά.

Η εκδήλωση θα ξεκινήσει με επιμνημόσυνη δέηση, στην οποία θα χοροστατήσει ο Μητροπολίτης Πειραιώς & Φαλήρου, κ.κ. Σεραφείμ.

Για τη ζωή και το έργο του μεγάλου αυτού Ανδρός και Ήρωα της Επανάστασης του 1821 θα μιλήσει ο Υπουργός Δικαιοσύνης & Βουλευτής Καρδίτσας, κ. Κωνσταντίνος Τσιάρας.

Θα ακολουθήσει κατάθεση στεφάνων των φορέων και των συλλόγων, ενώ η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με την παρουσίαση παραδοσιακών χορών της Καρδίτσας, από το χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Βαθυλακκιωτών Καρδίτσας «Η Αγία Μαρίνα».

Ένα νέο βιβλίο - λεύκωμα για την αγροτική και πολιτιστική κληρονομιά τoυ νομού Καρδίτσας

Ένα νέο βιβλίο-λεύκωμα με τίτλο «Καταγραφή και ανάδειξη της αγροτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Καρδίτσας» ήρθε να προστεθεί στη βιβλιογραφία, που αφορά στην ταυτότητα της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας.

Συγγραφέας του πονήματος είναι η  Βασιλική Κοζιού-Κολοφωτιά και η έκδοση έγινε από το Κέντρο Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο ΑΠΟΛΛΩΝ» Καρδίτσας με την οικονομική στήριξη της Αναπτυξιακής Καρδίτσας και της Περιφέρειας Θεσσαλίας στο πλαίσιο του προγράμματος LEADER.

Μέσα από τις σελίδες του, ο αναγνώστης θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει ένα πολύ μεγάλο μέρος των στοιχείων του κατά παράδοση πολιτισμού που μας συνδέουν με το μακρινό και κοντινό παρελθόν.

ΕΛΜΕ Καρδίτσας: Διακήρυξη για την επέτειο της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου

Μ. Σαχτούρης, Το ψωμί
Ένα τεράστιο καρβέλι, μια πελώρια φραντζόλα ζεστό ψωμί,
είχε πέσει στο δρόμο από τον ουρανό

ένα παιδί με πράσινο κοντό βρακάκι και με μαχαίρι
έκοβε και μοίραζε στον κόσμο γύρω
όμως και μια μικρή, ένας μικρός άσπρος άγγελος,
κι αυτή μ΄ένα μαχαίρι έκοβε και μοίραζε
κομμάτια γνήσιο ουρανό
κι  όλοι τώρα τρέχαν  σ΄ αυτή, λίγοι πηγαίναν  στο ψωμί,
όλοι τρέχανε στον άγγελο που μοίραζε ουρανό!
Ας μην το κρύβουμε. Διψάμε για ουρανό.
 

Εκδήλωση για τα 95 χρόνια του ΚΚΕ

Με την παρουσία μεγάλου αριθμού  Παλαμιωτών και φίλων του κόμματος και από τα γύρω χωριά που κατέκλυσαν την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων της πόλης πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 17 Δεκέμβρη στις 7.30 μμ εκδήλωση αφιερωμένη στα 95 χρόνια του ΚΚΕ και την συμβολή του Παλαμά στους μεγάλους αγώνες του κόμματος.

Η Ι.Μ. Παναγίας Πελεκητής στην Καρίτσα Δολόπων

Η ιερά Μονή της Παναγίας Πελεκητής το πανέμορφο μεταβυζαντινό μνημείο με τη μοναδική και αξιολογότατη αρχιτεκτονική, βρίσκεται κτισμένη εδώ και 480 χρόνια

σε μια απόκρημνη βραχώδη πλαγιά των Αγράφων σε υψόμετρο 1.400μ, κάτω από την κορυφή του Καραμανώλη (1600μ.) και απέναντι από τις βουνοκορφές Βουτσικάκι (2150μ.), Μπουρλέρο (2015μ.) και Αράπη (1700μ.), σε απόσταση δύο χιλιόμετρων βορειοδυτικά του γραφικού και φιλόξενου χωριού Καρίτσα που είναι κτισμένη σε υψόμετρο 1180μ.

«…Είχα κάπα είχα κλίτσα, μ’ αγαπούσαν τα κορίτσια…»!!!

Αναμνήσεις, ιστορίες και παραδόσεις από την Αργιθέα

Του Μενέλαου Παπαδημητρίου

Η κλίτσα ή γκλίτσα η αγκλίτσα, κλούτσα ή αγκλούτσα είναι το ραβδί του Αργιθεάτη - ο καθημερινός του σύντροφος, είναι το σύμβολό του πού έχοντάς την στην καθημερινή του ζωή μα και στη γιορτή νιώθει σιγουριά, νιώθει περηφάνια!!! Νιώθει ισχυρός και ανίκητος!!!

Ποια ήταν η «Ψωροκώσταινα»

Η συγκινητική, πραγματική ιστορία μιας πασίγνωστης ζητιάνας - πλύστρας, στο Ναύπλο της εποχής του Καποδόστρια 

Στην εποχή που κυβερνούσε την Ελλάδα ο Καποδίστριας ζούσε στο Ναύπλιο μια ζητιάνα, που την έλεγαν Ψωροκώσταινα. Σε μια λοιπόν συνεδρίαση της Συνέλευσης, κάποιος θέλοντας να πει για τη φτώχεια του Ελληνικού Δημοσίου το παρομοίασε με την πασίγνωστη ζητιάνα.

Έφυγε απ΄τη ζωή η σκηνοθέτις Αλίντα Δημητρίου

Πέθανε τα ξημερώματα της Τρίτης, σε ηλικία 78 ετών. Σημαντική καλλιτέχνιδα, γνωστή για τη συνέπεια και την αριστερή πολιτική άποψή της, η Δημητρίου διέπρεψε στο χώρο του ντοκιμαντέρ. 

Η Αλίντα Δημητρίου από το 1977 ως το 1994 έκανε περισσότερα από 50 ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση και το υπουργείο Πολιτισμού, όπως π.χ. "Το Θέατρο στο βουνό", "Ανθρώπινα Δικαιώματα" (10 ημίωρα), "Γυναίκες" (6 ημίωρα), κ.ά.

3 Ιουλίου 1964: Εισβολή στη Βουλή...!

Οι επιδρομείς χειρονομούν κατά του κτιρίου της Βουλής

Στις 5 Ιουλίου 1964 επρόκειτο να διεξαχθούν δημοτικές εκλογές στην Ελλάδα. Τη χώρα κυβερνούσε η Ένωση Κέντρου, με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Παπανδρέου του 53%. Ο Παπανδρέου, μόλις είχε επιστρέψει από το πρώτο επίσημο ταξίδι του στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε δεχθεί αφόρητες πιέσεις από τον Αμερικανό πρόεδρο Λίντον Τζόνσον για λύση του Κυπριακού. Τον δημαρχιακό θώκο της Αθήνας διεκδικούσαν τρεις βουλευτές, πίσω από τους